Nieuws
ARCHIEF:

woensdag 3 november 2021

Wij Nihilisten

Gisterenavond vond in Pakhuis de Zwijger de presentatie plaats van Wij Nihilisten, het nieuwe boek van Hans Schnitzler. Met zijn boeken, essays en columns heeft deze filosoof zich ontpopt tot een scherpe criticus van de digitale media. Met name Het digitale Proletariaat is een fraaie analyse van alles wat wij in een almaar verder digitaliserende wereld dreigen te verliezen.

In zijn nieuwe boek – of eigenlijk meer een uitgebreid essay – onderzoekt Schnitzler waarom wij toch zo makkelijk te verleiden en manipuleren zijn door de speeltjes die de sociale media ons toewerpen. In Pakhuis de Zwijger werd de inhoud alvast besproken door enkele vooraanstaande critici van de digitale cultuur: Marleen Stikker, Miriam Rasch en Maxim Februari – zeg maar de elitetroepen van het volksfront voor de bevrijding van de vrije wil. Want die vrije wil is waar het deze drie (en Schnitzler) uiteindelijk natuurlijk om te doen is. De onbezonnen manier waarop de mensheid allerlei digitale technieken nu voor van alles en nog wat inzet, zien zij als een ernstige bedreiging voor het meest waardevolle waarover de mens beschikt, namelijk de vrije geest. Of het nu gaat om mensenrechten die uit het zicht raken, de tactiele omgang met onze omgeving die wij aan het verleren zijn, of de autonomie en het zelfbeschikkingsrecht dat ons wordt ontfutseld, al deze zaken zijn het waard om verdedigd te worden.

Maar misschien is dit toch een bierkaaigevecht want met zijn boekje wil Schnitzler nu juist aantonen dat de mens als sociaal wezen neigt naar conformisme, autoritarisme en snelle technische oplossingen voor concrete problemen – allemaal zaken die weinig te maken hebben met een vrij bewegende geest die voorzichtig zijn weg zoekt door een complexe en onvoorspelbare werkelijkheid. In de loop van het gesprek begonnen de frontsoldaten ook wel een beetje aan te voelen dat hun verzet eigenlijk vrij hopeloos was. De avond besloot met de nuchtere conclusie dat men weinig hoop had, maar toch wel optimistisch bleef. Dat laatste vermoedelijk louter uit plichtbesef...

Wij Nihilisten